Badanie CBOS i IMM: Jak Polacy radzą sobie z kleszczami?

Temat kleszczy wraca co jakiś czas do mediów i poradników. Szeroko omawiany jest też na portalach społecznościowych – w wakacje pojawiło się ponad 10 tys. publikacji na ten temat. Jak wynika z monitoringu mediów IMM, mogły one dotrzeć do grona 34,8 mln potencjalnych odbiorców. Sondażowe badania CBOS pokazują, że Polacy są świadomi zagrożenia i szukają informacji o tym, jak się przed nim uchronić. Znikome jest jednak zainteresowanie szczepionkami przeciw chorobom odkleszczowym – z danych CBOS wynika, że tylko 4 proc. Polaków wykonało kiedykolwiek takie szczepienie.

Problem ugryzienia przez kleszcza
Do tematu kleszczy podchodzimy z pewnym respektem, mamy tendencję do podkreślania problemu. Jesteśmy świadomi zagrożenia, raczej go nie bagatelizujemy. Bardziej jednak obawiamy się wystąpienia choroby po ugryzieniu niż samego ugryzienia.

Co drugi Polak został kiedyś ugryziony przez kleszcza, natomiast w ostatnim sezonie wiosenno-letnim doświadczyło tego około 13 proc. osób – wynika z badania CBOS. Na początku każdego sezonu wiosenno-letniego temat zagrożenia związanego z kleszczami regularnie wraca w mediach, gazetach i poradnikach. Jest też szeroko omawiany na portalach społecznościowych.

Większość z nas próbuje w jakiś sposób zabezpieczyć się przed ugryzieniem kleszcza, kiedy wybiera się na spacer do lasu czy parku. Jednak więcej niż co czwarta osoba nie robi tego w ogóle. Na ogół staramy się ubrać w odpowiedni sposób albo po prostu unikamy miejsc, w których spodziewamy się występowania kleszczy. Mamy więc poczucie pewnego zagrożenia, staramy się zabezpieczać, natomiast nie do końca potrafimy prawidłowo poradzić sobie z kleszczem.

Usuwanie kleszcza
Polacy zapytani o sposoby radzenia sobie z tymi pajęczakami podkreślają, że w pierwszej kolejności udaliby się do lekarza lub gabinetu zabiegowego (47 proc.). 36 proc. próbowałoby go usunąć na własną rękę, a 15 proc. poprosiłoby o pomoc kogoś z bliskiego otoczenia. Ponad połowa Polaków (52 proc.) deklaruje, że potrafi samodzielnie i w bezpieczny sposób usunąć kleszcza. Realnie ta liczba jest jednak niższa.

CBOS dopytał respondentów o metody usuwania kleszczy. Tu okazuje się, że nie do końca były to metody bezpieczne i rekomendowane przez środowiska lekarskie. Pozwala to wysnuć  wniosek, że mniej więcej 30 proc. dorosłych Polaków potrafi w bezpieczny sposób usunąć kleszcza ze swojego ciała.

Choroby odkleszczowe
Jak wynika z sondażowych badań, 96 proc. osób nigdy nie szczepiło się na choroby przenoszone przez kleszcze. Mimo że Polacy są świadomi zagrożenia, zainteresowanie szczepionkami przeciw chorobom odkleszczowym jest znikome, co mogą potwierdzać dane IMM z monitoringu mediów społecznościowych.

W porównaniu z innymi zagadnieniami w mediach społecznościowych pytań dotyczących szczepień przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu było niewiele – od lipca do końca sierpnia Polacy pisali o szczepieniach zaledwie 350 razy. W tym samym czasie na temat przenoszonej przez kleszcze boreliozy w mediach pojawiło się ponad 1,5 tys. publikacji, które wywołały 12,5 tys. interakcji. Informacje na ten temat były bardzo często udostępniane oraz komentowane przez internautów.

O kleszczach w mediach społecznościowych
Od lipca do końca sierpnia w mediach społecznościowych pojawiło się ponad 10,5 tys. publikacji na temat kleszczy. Internauci chętnie dzielili się informacjami i włączali się w dyskusje – w badanym okresie odnotowano aż 170 tys. interakcji z publikacjami o kleszczach, z których dużą część stanowiły udostępnienia treści. Jak wynika z analizy, publikacje dotyczące kleszczy mogły dotrzeć nawet do 34,8 mln potencjalnych odbiorców. Te najbardziej angażujące dotyczyły groźnej choroby odkleszczowej – boreliozy.

Głównym miejscem dyskusji o zagrożeniach związanych z kleszczami jest Facebook, który skupia ponad połowę treści o tej tematyce. Ważną rolę informacyjną mają też portale internetowe (22 proc.), natomiast stosunkowo niewielki odsetek korzysta z forów internetowych (9 proc.) i Twittera (7 proc.). Najczęściej pojawiające się treści to informacje o wysokim zagrożeniu w poszczególnych regionach, chorobach przenoszonych przez kleszcze oraz wskazówki dotyczące tego, jak się uchronić albo prawidłowo usunąć kleszcza.

O badaniu
Badanie CBOS „Aktualne problemy i wydarzenia” (327) przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich (face to face) wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 17–24 sierpnia 2017 roku na liczącej 1009 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.
Monitoring internetu i mediów społecznościowych IMM z okresu 1.07.2017-31.08.2017 roku pod kątem frazy kleszcze oraz analiza kontekstu.