.

NUMER PIĘTRA

Pytanie:

Jak napisać numer piętra cyfra? 30 piętro (bez kropki) czy 30. piętro (z kropka)?

Odpowiedź:

Można napisać zarówno słownie, jak i cyfrą. Jeśli cyfrą, to trzeba umieścić po niej kropkę. Kropka oznacza bowiem liczebnik porządkowy, czyli mówi: który z kolei.

MIESZKANIEC KLUCZBORKA

Pytanie:

Jak będzie się nazywać mieszkaniec Kluczborka?

Odpowiedź:

Te nazwy to: kluczborczanin i kluczborczanka.

TĘ CZY TĄ?

Pytanie:

Która z form jest poprawna?
1)...... na istnienie służebności obciążającej tę nieruchomość.
2)...... na istnienie służebności obciążającej tą nieruchomość.

Odpowiedź:

W piśmie tylko TĘ, w mowie można tą.

LICZBA MNOGA

Pytanie:

Proszę o informację na temat pisowni w liczbie mnogiej nazwy miejscowości Pogorzelica.

Odpowiedź:

Jeśli są 2 takie miejscowości, to są to Pogorzelice

ODMIANA RZECZOWNIKÓW

Pytanie:

Otóż obecnie rzeczownik miś, odmienia się (komu, czemu) misiu (nie misiowi). Podobnie jest z psem - pies - psu. A jak jest np. ze słowem "sprzęt". Zwyczajowo mówiło się "sprzętowi", ale w takim układzie powinno być chyba (komu, czemu) sprzętu. (np. Przyglądam się temu sprzętu) Czy mam rację? Z jakiej zasady wynika ta reguła? Pytam abym w przyszłości, poprzez analogię, mógł ją zastosować również do innych słów.

Odpowiedź:

Pojawiające sie ostatnio ŹLE odmienione rzeczowniki rodzaju męskiego (Donaldu Tusku) nie świadczą o jakiejkolwiek zmianie reguł odmiany! To są błędy. Celownik (komu? czemu?) ma także końcówkę -u obok -owi, ale jest ona niezwykle rzadka; dotyczy wręcz tylko kilku rzeczowników męskich: psu, kotu, diabłu, bratu. Zdecydowana większość rzeczowników ma końcówkę -owi. Koniecznie więc: sprzętowi, misiowi, komputerowi i oczywiście Donaldowi Tuskowi gratulacje z powodu wygranych wyborów!

INTERPUNKCYJNE WĄTPLIWOŚCI

Pytanie:

Czy w tych zdaniach powinny być przecinki?
„W związku z rozwijającym się rynkiem oraz przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej można zaobserwować wzrastającą świadomość konsumentów.”
„W momencie zaistnienia wypadku, klienci chcą uzyskać profesjonalną i kompleksową usługę”

Odpowiedź:

W przytoczonych zdaniach nie ma żadnego powodu, dla którego należałoby wstawić przecinek.

BRANŻA MEDIOWA CZY MEDIALNA

Pytanie:

Zastanawiam się nad poprawnością terminu: „branża medialna”. Czy przypadkiem nie należałoby stosować terminu: „branża mediowa” (vide: „dom mediowy”). Wydaje mi się, że medialna może być np. osoba widoczna/popularna/dobrze czująca się w mediach?

Odpowiedź:

W polszczyźnie istnieje zaaprobowany tylko jeden przymiotnik od rzeczownika „media”, właśnie medialny. Poprawnie zatem jest: „branża medialna”. Jeśli jednak sie okaże, że w środowisku upowszechni się ten drugi (mediowy), będzie trzeba go uznać. W polszczyźnie bardzo łatwo i chętnie tworzymy dziś przymiotniki przez dodanie -owy od każdego niemal rzeczownika. Taki mamy system języka - giętki, podatny na zmiany. Z punktu widzenia wzorcowej polszczyzny najlepsze byłoby wyrażenie: branża mediów. Gdy w języku zaczyna funkcjonować 2 podobnie znaczące przymiotniki, następuje precyzacja ich znaczenia, por.: wieczorny - wieczorowy; dziecięcy - dziecinny; owocowy - owocny.

Z GÓRY DZIĘKUJĘ

Pytanie:

Czy poprawne jest kończenie pisemnej prośby słowami „Z góry dziękuję"?

Odpowiedź:

Jest to jedno ze zwyczajowych zakończeń listu, prośby, podania pisanego w języku urzędowym.

PISOWNIA PUBLIC RELATIONS

Pytanie:

Czy termin „public relations” należy pisać wielkimi czy małymi literami?

Odpowiedź:

Public relations piszemy małymi literami (chyba że zaczynamy zdanie, tak jak w tym przypadku, wówczas pierwszy człon piszemy oczywiście dużą literą). Dużymi literami zwyczajowo piszemy skrót tej nazwy – PR.

KROK w ROZWOJU?

Pytanie:

Czy konstrukcja w poniższym zdaniu – „krok w rozwoju (czegoś)” jest poprawa? Czy nie powinno być „krok w kierunku (czegoś)”? Rozbudowa oddziału w XYZ jest kolejnym krokiem w rozwoju koncernu.

Odpowiedź:

Słowniki frazeologiczne podają tu raczej zwrot: „skok w rozwoju” lub „postęp w rozwoju”; metaforycznie może być użyty zwrot „krok w kierunku”. „Krok w rozwoju” możemy chyba uznać za kontaminację (rodzaj błędu) i zwrot nadużywany w języku oficjalnym.

JAK NAPISAĆ „NAM”?

Pytanie:

Czy używają zwrotu 'nam' należy pisać go wielką literą ( podobnie jak Ty, Ciebie?)

Odpowiedź:

Nie jest to konieczne, a nawet jest niewskazane; pisownia wielką litera jest w tamtych przypadkach (Ty, Ciebie itd.) zwyczajem grzecznościowym, utrwalonym w epistolografii, honorującym naszego „rozmówcę” – adresata czy nawet adwersarza.

CIEMNOZIELONY

Pytanie:

Jak wyjaśnić pisownię przymiotnika ciemnozielony?

Odpowiedź:

Przymiotniki złożone z członów nierównorzędnych znaczeniowo – gdy główne znaczenie zawarte jest w drugim członie (coś jest zielone, a ta zieleń jest ciemna), a człon pierwszy jedynie dookreśla człon drugi, podaje jakąś jego cechę - piszemy zawsze łącznie; w odróżnieniu od członów równorzędnych, które piszemy z myślnikiem (np. biało-czerwony, tzn. że coś jest i białe, i czerwone zarazem).

NAZWA MIESZKAŃCA

Pytanie:

Jak nazywa się mieszkaniec województwa kujawsko-pomorskiego?

Odpowiedź:

Nie tworzy się jakoś specjalnie i odrębnie nazw mieszkańców województw (to jednostka administracyjna); tworzy się tylko nazwy mieszkańców terenów geograficznych: regionów, krain, prowincji; tak więc: Kujawiak lub Kujawianin to mieszkaniec Kujaw; Pomorzanin zaś to mieszkaniec Pomorza.

MYŚLNIK CZY DYWIZ

Pytanie:

Kiedy myślnik, kiedy dywiz?

Odpowiedź:

Myślnik (inaczej pauza) ma sporo funkcji, ale najogólniej mówiąc, oddziela, wydziela, wyodrębnia; łącznik zaś (czyli dywiz) łączy: wyrazy złożone, podwójne nazwiska itp

NA KOŃCU WIERSZA

Pytanie:

W materiałach pisanych/drukowanych powinno się unikać zostawiania jednoliterowych wyrazów (np. w, z, o, i) na końcu wiersza i przenosić je do nowej linijki. Czy taka zasada obowiązuje również teksty w Internecie?

Odpowiedź:

Zasada typograficzna, o której Pani mówi, obowiązuje oczywiście wszędzie. Jest jednak powoli traktowana coraz łagodniej; poddajemy się presji medium, niestety, justując tekst automatycznie.

ARCHIWOWAĆ CZY ARCHIWIZOWAĆ?

Pytanie:

Archiwizować czy archiwować?

Odpowiedź:

Archiwizować oznacza 'poddać archiwizacji', więc tylko taka forma jest poprawna; archiwować, znaczyłoby włożyć do archiwum.

WOLNO STOJĄCE CZY WOLNOSTOJĄCE

Pytanie:

Jak pisać? – domy wolno stojące czy wolnostojące?

Odpowiedź:

Domy są "wolno stojące", tzn. stojące oddzielnie. Sugestia o zmianie pisowni: kiedy dobuduje się do tego domu kolejne, nie będzie już !wolnostojący; podobnie nowo otwarty sklep za kilka dni juz nie jest nowo otwarty itp. Pisownia łączna dotyczy stałych cech opisywanego przedmiotu: długogrająca płyta, ale długo grająca kapela.

MIMO TO, MIMO TEGO

Pytanie:

Mimo to czy mimo tego?

Odpowiedź:

Współczesna norma uznaje obie formy, czyli poprawnie jest i mimo to, i mimo tego.

PANI SĘDZIA?

Pytanie:

Czy istnieje forma żeńska słowa „sędzia” (a więc czy, na przykład, należy zapytać „Czy to
są akta sędzi Kowalskiej?”, czy raczej „Czy to są akta sędziego
Kowalskiej?”), a jeśli tak, to proszę o podanie prawidłowej odmiany tego
słowa.

Odpowiedź:

Rzeczownik sędzia w odniesieniu do kobiety odmieniamy następująco: D. i C. sędzi; B. sędzię, N. sędzią, Ms. o sędzi, W. sędzio; lm. MB sędzie, D. sędzi, C. sędziom, N. sędziami, Ms. o sędziach. Przykłady: spotkanie z sędzią Kowalską; Rozmowa u sędzi Nowak, obie sędzie prowadziły dzis sprawy rozwodowe.

PROSI SIĘ

Pytanie:

Czy rozpoczynanie tekstu zaproszenia oficjalnego od słów: „Prosi się o....” jest dopuszczalne?

Odpowiedź:

Stosowanie form nieosobowych typu prosi się o..., uprasza sie o ... cechuje styl urzędowy. Ma wyraźnie charakter dyrektywny, jest właściwie poleceniem wykonania czegoś; na pewno nie jest formułą zaproszenia.

Strony

X

Zamów newsletter

 

Akceptuję regulamin