Why Some Companies Emerge Stronger And Better From A Crisis, Ian I. Mitroff

To, co być musi, jest nieuchronne. Rzecz nie do pomyślenia jest wyobrażalna. To, co nieprzewidywalne, da się przewidzieć. To, co nienormalne, jest normalne.

Każdego rodzaju firmy stają przed wyzwaniami i są narażone na niebezpieczeństwa. Mogą żyć w świecie marzeń i mówić, że „to” nigdy się im nie przytrafi albo mogą przygotować się na nieoczekiwane i niemożliwe. Prezes Intela Andy Grove wymyślił i rozwinął myśl, że „tylko paranoicy przeżywają”, a Mitroff dopisał to tego jedyną w swoim rodzaju linijkę: „myśl jak opanowany paranoik”.

Bez względu na to, czy jesteś optymistą, pesymistą lub opanowanym paranoikiem, ta nowa książka jest obowiązkową lekturą dla każdego, kto przeprowadzi organizację przez niewyobrażalny, nie do pomyślenia kryzys, który nastąpi. Mitroff wyodrębnił i omówił siedem kluczowych elementów (nazywa je IQ), które i firmy, i zarządzający nimi muszą posiadać, aby z powodzeniem wyjść z tego wydarzenia mocniejszymi i zdrowszymi niż przed nim.

Mitroff jest nie tylko jednym z czołowych autorytetów w tak rozległej dziedzinie jak zarządzanie kryzysem, ale również jednym z najbardziej płodnych autorów, którzy dzielą się swą wiedzą i umiejętnościami. Autor ponad 9 książek na temat zarządzania kryzysem i planowania ciągłości działania doskonali swe przemyślenia i przesłanie. Na samym początku firmy musiały zajmować się i radzić sobie ze „zwykłymi” katastrofami – pożarami, powodziami i innymi klęskami naturalnymi, oraz zdarzającymi się okazjonalnie awariami sieci lub małymi kradzieżami.

Kiedy dochodzi do różnego rodzaju i w różnej postaci ataków w cyberprzestrzeni, terroryzmu, oszustw na masową skalę, oszustw internetowych, kradzieży tożsamości i przemocy, zaczynamy tęsknić na „starymi dobrymi czasami.” Był to okres, kiedy Twoja organizacja pisała plan, jak przygotować się do katastrofy. Działy ochrony, informatyczny i parę innych miało po jednej kopii takiego planu i kogoś, komu społecznie dodawano funkcję koordynatora ds. katastrof lub czegoś podobnego. Jeśli firma była sumienna, takie „katastrofy” ćwiczono raz lub dwa do roku, a każdy bawił się odgrywaniem ról.

Te czasy minęły na zawsze i w tych dynamicznych czasach Mitroff zmodyfikował swoje podejście i przemyślenia na temat planowania kryzysowego i na wypadek katastrof. Ale jego ostatnia książka jest chyba jego najlepszą, ponieważ koncentruje się na jednostkach i ludzkich aspektach procesu przeprowadzania firmy i ludzi przez czasy próby.

Planowanie w czasie katastrof i zarządzanie sytuacją kryzysową jest podobne to awarii twojego peceta. Nie ma większego znaczenia, czy to się przydarzy, ale kiedy to się stanie. A następnie, jak Ty i organizacja postępujecie i radzicie sobie z kryzysem. I w końcu, jak organizacja i jej pracownicy wychodzą z tego kryzysu lepsi i mocniejsi niż przed nim.

Ktoś nazwał organizację „żywymi i oddychającymi jednostkami”. W swej ostatniej książce Mitroff kończy z banałami i „teorią biznesu” i skupia się na osobie kompletnej - fizycznie, intelektualnie i emocjonalnie.
 
Jego chyba najlepsza książka „Dlaczego niektóre firmy wychodzą z kryzysu…” jest owocem 25-letniej działalności w tej dziedzinie. Książka oparta jest na wywiadach z wysokimi rangą członkami zarządów dużych i średnich firm. Ale prawdziwą wartością książki są informacje na temat tego, jak firmy radzą sobie z kryzysem.

Oparta na prawdziwych przykładach i wywiadach, książka zbudowana jest wokół siedmiu IQ, które autor wyodrębnia i tłumaczy. Są to:
- emocjonalny IQ – zaakceptowanie nieuchronności sytuacji kryzysowej tak, aby ludzie mogli łatwo pokonać szok i lęk z nim związany;
- kreatywny IQ – poprzez swoją naturę sytuacja kryzysowa burzy naturalny porządek rzeczy, a więc ludzie muszą być w stanie myśleć niekonwencjonalnie;
- polityczny i społeczny IQ – kiedy zrozumiesz, że firma i branża nie są oddzielnymi wyspami, znajdziesz się w lepszej pozycji by uświadomić sobie, w jaki sposób czynniki zewnętrzne wpływają na firmę;
- interaktywny IQ – każda z twoich grup posiada inne doświadczenie i inaczej postrzega sytuacje kryzysowe i te różnice musisz rozpoznać, a następnie pogodzić ze sobą oraz skoncentrować się na zjednoczeniu tych grup na wspólnej sprawie i wokół jednego celu;
- techniczny IQ – jedynym sposobem na odkrycie potencjalnych sytuacji kryzysowych jest zbadanie i ponowna ocena każdego „faktu” tak, abyś w sytuacji kryzysowej mógł znaleźć sposoby na jego uniknięcie i złagodzenie skutków;
- estetyczny IQ – spójrz chłodno na model i infrastrukturę przygotowaną na wypadek sytuacji kryzysowych, a potem przejdź to szerokoformatowego obrazu, czyniąc zarządzanie w sytuacjach kryzysowych częścią codziennej praktyki biznesowej;
- duchowy IQ – zrozum, że działamy z bardzo wrażliwymi i różnorodnymi jednostkami, oraz że osobiste piętno – duchowe, intelektualne, emocjonalne i fizyczne szkody – są najważniejszą częścią procesu poprawy i powrotu do zdrowia.

Książka z pewnością nie znajdzie się na liście obowiązkowych lektur biznesowych amerykańskiego BusinessWeek’a. Wielka szkoda. Ale nie znaczy to, że nie powinieneś przygotować się na to, co ma nadejść, oraz że nie powinieneś pomóc Twojej organizacji i zarządowi przygotować się na to, co nie do pomyślenia.

Książka pełna jest pomysłów i wskazówek, które łatwo się czyta i są zrozumiałe. Książka nie tylko przygotuje Cię do sytuacji kryzysowej, która była niemożliwa, ale pomoże Ci też być typem osoby, do której ludzie zwrócą się po pomoc i wskazówki, by wyjść z tej próby mocniejszymi i lepszymi niż byli.

Why Some Companies Emerge Stronger and Better From a Crisis: 7 Essential Lessons for Surviving Disaster, Ian I. Mitroff; AMACOM, 1601 Broadway, NY, NY 10019; ISBN 0-8144-0850-8; March, 2005; $27.95