UOKiK postanowił zapytać Polaków o sposoby prezentowania promocji w sklepach i ich wpływ na decyzje zakupowe. W badaniu przeprowadzonym na zlecenie urzędu zdecydowana większość respondentów wskazała promocje cenowe jako główne kryterium wyboru w trakcie zakupów. Jednocześnie konsumenci zwracają uwagę na skomplikowane warunki rabatów czy zagmatwane zasady stosowane przez sprzedawców, które utrudniają obliczenie faktycznej ceny produktu.
Badanie UOKiK w liczbach:
- 80 proc. respondentów wskazało promocje cenowe jako główne kryterium wyboru sklepu.
- 74 proc. konsumentów doświadczyło trudności w zrozumieniu ceny promocyjnej lub wskazało przyczyny tego problemu.
- 47 proc. badanych w ramach spontanicznych odpowiedzi dotyczących niejasnych warunków promocji wskazało, że problem dotyczy promocji związanych z zakupem więcej niż jednego produktu.
- 54 proc. ankietowanych przyznaje, że korzystając z promocji, kupuje więcej artykułów spożywczych, niż planowało.
Z badania społecznego przeprowadzonego wśród Polaków wynika, że dla nawet dla 80 proc. konsumentów promocje cenowe stanowią główne kryterium wyboru sklepu stacjonarnego. W zakupach online promocje i rabaty również należą do najważniejszych czynników decydujących o wyborze (82 proc.) – tuż obok ceny produktu oraz kosztu dostawy. Jak wynika z badania, do najczęściej kupowanych w promocyjnych cenach kategorii produktów należą m.in.: artykuły spożywcze, kosmetyki, chemia gospodarcza, odzież oraz sprzęt RTV/AGD.
„Promocje mają istotny wpływ na cały proces decyzyjny konsumentów. Począwszy od momentu zetknięcia się z reklamą, poprzez skupienie uwagi na określonych produktach w sklepie, aż po finalny wybór produktu. Zniżka działa jak magnes, a znak »%« buduje automatyczne poczucie korzyści i silniej przyciąga uwagę niż zwykły opis promocji. Jeśli jednak komunikat jest nieczytelny, klient może zostać wprowadzony w błąd. Przejrzystość leży po stronie sprzedawców. Transparentne zasady to dziś konieczność, a nie marketingowa opcja” – zwraca uwagę Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Promocja – impuls dla nieplanowanych zakupów?
Promocyjny baner błyskawicznie zamienia ciekawość w zakup. Jak wynika z raportu UOKiK, w przypadku większości badanych produktów około 40 proc. respondentów potwierdza, że trafia do sklepu internetowego za sprawą kliknięcia w reklamę dotyczącą promocji. W handlu stacjonarnym odsetek ten jest jeszcze wyższy – w przypadku m.in. żywności czy chemii gospodarczej nawet co drugi konsument przegląda przede wszystkim produkty z czerwoną metką.
Z badania wynika, że promocje to dla wielu osób kluczowy czynnik zakupowy. Blisko 70 proc. Polaków przy wyborze artykułów spożywczych kieruje się tym, czy są aktualnie w promocji. Ponadto wielu badanych deklaruje, że promocja skłania ich do nabycia większej liczby produktów, niż planowali. Niemal 40 proc. kupuje produkty spożywcze wyłącznie dlatego że są przecenione – nawet jeśli wcześniej nie miało takiego zamiaru. „Efekt okazji” widać również przy zakupach chemii gospodarczej, kosmetyków czy odzieży.
Polacy mają trudności ze zrozumieniem zasad promocji?
Jak ujawnia badanie, rabat bywa dla konsumentów zarówno wabikiem, jak i źródłem irytacji. Chociaż promocje przyciągają, okazuje się, że nie jest oczywiste, ile dzięki nim rzeczywiście „oszczędzamy”. 74 proc. Polaków deklaruje, że miało trudności ze zrozumieniem zasad promocji. Wśród najczęściej wskazywanych przyczyn wspomnianych trudności respondenci wymieniali promocje wymagające zakupu więcej niż jednej sztuki, w tym oferty typu „2+1” lub „drugi produkt tańszy o 50 proc.”. Wyniki badania zwracają uwagę również na problem przekreślonych cen pozbawionych wyjaśnienia. Gdy przy przekreślonej kwocie znajduje się opis typu „najniższa cena z 30 dni przed obniżką”, znaczna część kupujących nie jest w stanie wskazać, co właściwie oznacza ta wartość.
Jak analizuje UOKiK, problem ze zrozumieniem promocji często wynika głównie ze sposobu, w jaki sklepy prezentują cenę. Chodzi przede wszystkim o przedstawianie kilku cen obok siebie czy stosowanie mało czytelnej czcionki. „Konsumentom najłatwiej jest zrozumieć promocje, które są przedstawione w prosty i jednoznaczny sposób, z jednym punktem odniesienia. Respondenci postulują bardziej wyraźne oznaczenie ceny z 30 dni przed ogłoszeniem promocji, aby konsument mógł łatwo ocenić, czy rzeczywiście warto skorzystać z obniżki” – rekomenduje urząd.
UOKiK udostępnia także porady dla konsumentów:
Źródło: uokik.gov.pl
(kn)
O badaniu
Badanie „Wpływ promocji na zachowania zakupowe” zostało przeprowadzone w maju 2024 roku przez ARC Rynek i Opinia. Badanie przeprowadzono metodą CAWI na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie 2019 osób w wieku 15-65 lat
