Krajowy System e-Faktur (KSeF) będzie jedną z najbardziej rewolucyjnych zmian w polskim systemie podatkowym. Ma zreformować obieg dokumentów finansowych i uszczelnić pobór podatku VAT. Inicjatywa wywołuje jednak w środowisku biznesowym liczne obawy. Eksperci z Instytutu Monitorowania Mediów zbadali dyskusje wokół tematu w mediach społecznościowych. Analiza ukazuje obraz głębokiej polaryzacji – od obaw o inwigilację i utratę tajemnicy handlowej po postrzeganie systemu jako „nieunikniony krok w stronę cyfryzacji”.
IMM przeanalizował także obecność tematu w mediach klasycznych i wytypował źródła najczęściej informujące o rządowej reformie.
Wprowadzenie krajowego systemu fakturowania budzi coraz większe zainteresowanie zarówno w mediach klasycznych, jak i społecznościowych. Analitycy IMM zauważyli, że w analizowanym okresie liczba publikacji na ten temat niemal się podwoiła – od 3,2 tys. przekazów w sierpniu 2025 roku do 5,9 tys. w listopadzie.
Szczegółowej analizie zostały poddane dyskusje w mediach społecznościowych wokół KSeF. W związku z planowanymi zmianami internauci dzielą się licznymi obawami – głosy krytyczne koncentrują się na zagrożeniach dla prywatności, nieproporcjonalnych obciążeniach dla najmniejszych firm oraz chaosie organizacyjnym towarzyszącym implementacji systemu.
KSeF jako „narzędzie inwigilacji”?
Jedną z najczęstszych obaw jest lęk przed masową inwigilacją ze strony aparatu skarbowego, który poprzez KSeF uzyska bezprecedensowy wgląd w działalność firm. System jest przez część przedsiębiorców postrzegany jako narzędzie kontroli. Przedsiębiorcy obawiają się, że będą musieli „spowiadać się rządowi i służbom z każdej transakcji”.
Zaniepokojenie internautów budzi także ryzyko utraty tajemnicy handlowej. Centralna baza danych, zawierająca szczegółowe informacje o kontrahentach, cenach, marżach i wolumenach sprzedaży, jest postrzegana jako zagrożenie dla biznesu.
Eksperci IMM zidentyfikowali najczęściej wzmiankowane w komentarzach obawy internautów związane z tym wątkiem:
- Ryzyko wycieku wrażliwych danych: istnieje obawa, że scentralizowane informacje mogą trafić „w niepowołane ręce w celu zniszczenia konkurencji”, a nawet posłużyć do wrogich przejęć.
- Pełna kontrola transakcji: przedsiębiorcy postrzegają system jako narzędzie „totalnej inwigilacji” i zwiastun „końca tajemnicy handlowej”, gdzie każda operacja gospodarcza będzie widoczna dla urzędników w czasie rzeczywistym.
- Nadużycia ze strony administracji: pojawiają się podejrzenia, że zgromadzone dane mogą być wykorzystywane do celów pozapodatkowych, w tym przez służby specjalne, lub do wywierania presji na konkretne podmioty gospodarcze.
Obawy małych i średnich firm
W dyskusjach w mediach społecznościowych pojawia się także argument, że KSeF stanowi nieproporcjonalne obciążenie dla sektora MŚP, a w szczególności dla jednoosobowych działalności gospodarczych. Wielu komentujących przewiduje, że reforma doprowadzi do masowej likwidacji najmniejszych podmiotów.
Jako najczęściej wzmiankowane przez komentujących zagrożenia w tym obszarze analitycy IMM wytypowali:
- Koszty wdrożenia – potrzeba płacenia za „nowe oprogramowania”, co jest postrzegane jako sposób na „zarobienie na tym systemie” przez firmy IT.
- Zwiększona biurokracja – konieczność poświęcania czasu na „siedzenie w papirologii zamiast skupić się na zarabianiu pieniędzy”.
- Bariera technologiczna – problem dla osób, które „piszą ręczne faktury” lub mają trudności z „podstawową obsługą komputera”.
- Ryzyko likwidacji – przewidywania, że „90 proc. JDG zniknie” lub że system „zaorze praktycznie wszystkie JDG i małe firmy”.
Chaos wdrożeniowy i nieprzygotowanie systemu
Kolejnym często przytaczanym wątkiem jest techniczne i organizacyjne nieprzygotowanie państwa do wdrożenia tak skomplikowanej reformy. Przedsiębiorcy wskazują, że nawet środowiska testowe „niezbyt dobrze działają”, a sama implementacja może w konsekwencji „zatrzymać gospodarkę”.
W dyskusji przytaczane są także przykłady z zagranicy – komentujący piszą, że „wszystkie kraje odroczyły KSeF” (mimo że informacja ta nie jest zgodna z prawdą), a polski rząd, wprowadzając system, „wychodzi przed szereg”, narażając rodzimy biznes na niepotrzebne ryzyko. Istotnym problemem jest również brak finalnych rozporządzeń wykonawczych, co uniemożliwia firmom i dostawcom oprogramowania pełne przygotowanie się do zmian. Problem ten m.in. podsumowuje pytanie jednego z internautów: „Jak my mamy to wdrożyć, jak nie wiemy co?”.
Nie tylko obawy. Przedsiębiorcy dostrzegają potencjał systemu
Pomimo dominacji głosów krytycznych, w dyskusji pojawiają się również argumenty wskazujące na potencjalne korzyści związane z wdrożeniem KSeF. Internauci postrzegają system jako narzędzie modernizacji, usprawnienia procesów biznesowych oraz skuteczny instrument do walki z szarą strefą.
Media klasyczne dominującym źródłem informacji o KSeF
Temat KSeF jest stale obecny w social mediach i budzi w nich silne emocje, jednak to media klasyczne odpowiadają za blisko 75 proc. zasięgu treści dotyczących rządowej inicjatywy. W analizowanym okresie w prasie, radiu, telewizji i portalach informacyjnych ukazało się 13,5 tys. publikacji o zasięgu szacowanym na 162,7 mln potencjalnych kontaktów z przekazem.
Eksperci IMM sprawdzili także, które media najczęściej podejmują ten temat. Z analizy wynika, że najwięcej materiałów ukazuje się w mediach o tematyce biznesowej i prawnej. Wśród stacji radiowych i telewizyjnych dominuje Biznes24 (849 publikacji), wyprzedzając Radio TOK FM i PR24. W internecie najwięcej informacji dostarczają serwisy inforlex.pl oraz ksiegowosc.infor.pl, a także oficjalny portal gov.pl. W kategorii prasy drukowanej liderem pozostaje „Dziennik Gazeta Prawna” przed „Rzeczpospolitą” i „Gazetą Podatkową”.
„Analiza nastrojów związanych z wdrożeniem Krajowego Systemu e-Faktur ukazuje obraz głębokiej polaryzacji – z jednej strony KSeF jest postrzegany jako narzędzie modernizacji, uszczelnienia systemu podatkowego i nieunikniony krok w stronę cyfryzacji gospodarki. Z drugiej strony, wśród komentarzy dominuje wizja systemu jako instrumentu opresji i inwigilacji małych firm” – komentuje Tomasz Lubieniecki, kierownik działu raportów medialnych w IMM.
„Oficjalna narracja o korzyściach nie przebija się skutecznie do świadomości szerszego grona przedsiębiorców. Koncentrują się oni raczej na bezpośrednich kosztach, barierach technologicznych, ryzyku utraty tajemnicy handlowej i chaosie legislacyjnym. Powodzenie reformy KSeF zależy zatem nie tylko od stabilności technologicznej systemu, ale przede wszystkim od zdolności administracji do zbudowania zaufania sektora MŚP” – dodaje Tomasz Lubieniecki z IMM.
Metodologia:
Analizę przeprowadzono na podstawie przekazów w polskiej prasie, radiu, telewizji, portalach internetowych i social mediach opublikowanych w dn. 1.08-9.12.2025 r.
