10 października obchodzony jest Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego – dzień, który ma przypominać, jak ważne jest wsparcie emocjonalne i świadomość wpływu słów na kondycję psychiczną człowieka. W tym roku szczególnie silnie wybrzmiewa to w kontekście Igi Świątek, która po porażce w turnieju WTA 1000 w Pekinie stała się celem brutalnego hejtu w mediach społecznościowych.
Instytut Monitorowania Mediów sprawdził, jak szeroko ta historia odbiła się w przestrzeni medialnej. Z danych wynika, że temat w zaledwie pięć dni (2-6 października 2025) osiągnął prawie 5 mln potencjalnych kontaktów z odbiorcami – 2,8 mln w polskich mediach (prasa, portale internetowe, radio, telewizja i social media) oraz 2,2 mln w portalach zagranicznych. Największy zasięg publikacji poza Polską był w Stanach Zjednoczonych, Włoszech i Rumunii.
Z przeanalizowanych materiałów wynika, że ton relacji medialnych w portalach zagranicznych był krytyczny wobec hejtu, a jednocześnie pełen współczucia i uznania dla odwagi Świątek, która postanowiła nagłośnić problem. Media opisywały, że po przegranej w 1/8 finału z Amerykanką Emmą Navarro tenisistka otrzymała falę agresywnych wiadomości od kibiców i internautów, w tym od osób obstawiających mecze. Włoskie i francuskie portale (m.in. lequipe.fr, fanpage.it) podkreślały, że 24-latka „zderzyła się z ciemną stroną współczesnego sportu”, a hiszpańskie i portugalskie serwisy cytowały jej własne słowa, że to „smutny element naszej rzeczywistości”. Amerykańskie portale – m.in. Sportskeeda czy Yardbarker – przypominały, że Świątek już wcześniej apelowała: „Zachęcam ludzi, by byli bardziej uważni, kiedy komentują w Internecie”.
Po wpisie Polki podobne doświadczenia ujawniły inne tenisistki. Niemka Eva Lys po przegranej z Coco Gauff również poinformowała o fali nienawistnych wiadomości i życzeń śmierci. Z kolei Aryna Sabalenka, obecna liderka rankingu WTA, przyznała, że sama była „zszokowana okrucieństwem niektórych internautów” i że „wszyscy sportowcy mierzą się z ogromem hejtu”. Wcześniej, jeszcze przed publikacją Świątek, o swoich nieprzyjemnych doświadczeniach związanych z obraźliwymi komentarzami opowiadały również inne polskie tenisistki: Magda Linette, Katarzyna Kawa i Maja Chwalińska.
Wobec Igi Świątek od momentu napaści Rosji na Ukrainę w części hejterskich komentarzy w polskich mediach społecznościowych pojawia się określenie „banderówa”. To obelga, której używają osoby próbujące zdyskredytować jej gesty solidarności z Ukrainą (np. granie ze wstążką w barwach niebiesko-żółtych, wypowiedzi wspierające ukraińskich sportowców czy udział w akcjach charytatywnych). Jak podaje IMM, tylko w ostatnich trzech miesiącach w ok. 120 komentarzach w ten sposób określano polską tenisistkę.
„Ten rodzaj hejtu ma wyraźne podłoże polityczno-propagandowe – wpisuje się w szerszą narrację rosyjskiej dezinformacji, która od 2022 roku próbuje stygmatyzować wsparcie dla Ukrainy poprzez kojarzenie go z »banderyzmem«. W rzeczywistości nie ma to żadnego związku z poglądami Świątek, a jedynie ma na celu polaryzowanie opinii publicznej i atakowanie symboli proeuropejskich i prodemokratycznych postaw” – komentuje Tomasz Lubieniecki, kierownik działu raportów medialnych IMM.
Jak dodaje ekspert, „od lipca 2025 roku Świątek nie jest już aktywna na platformie X (dawniej Twitter) – portalu, który w wielu badaniach wskazywany jest jako medium o największym natężeniu mowy nienawiści”. „W komentarzach pod jednym z jej ostatnich wpisów na tym portalu ukazało się kilkadziesiąt obraźliwych określeń” – zauważa przedstawiciel IMM.
Nieprzypadkowo raport Instytut Monitorowania Mediów publikowany jest właśnie w dniu, który symbolicznie podkreśla wagę zdrowia psychicznego. Iga Świątek od lat angażuje się w inicjatywy na rzecz wsparcia emocjonalnego młodzieży i sportowców, m.in. przekazując rok temu 200 tys. złotych na rzecz UNICEF Polska na projekty dotyczące zdrowia psychicznego dzieci i nastolatków.
Tomasz Lubieniecki dodaje: „Iga Świątek, obok Roberta Lewandowskiego, to dziś największa ambasadorka Polski na świecie. Jej głos w sprawach społecznych ma ogromną siłę – śledzi ją m.in. ponad 2,3 mln osób na Instagramie. To niezwykle cenne, że mówi otwarcie o hejcie i zdrowiu psychicznym – bo to problemy, które dotykają każdego z nas, nie tylko sportowców”.
„Analiza pokazuje, że przypadek Świątek stał się impulsem do globalnej refleksji nad kulturą słowa w sieci. Dyskusja, która rozgorzała wokół jej wpisu na Instagramie z 2 października, potwierdza, że rośnie świadomość społeczna dotycząca skutków przemocy słownej oraz że sport może być ważnym głosem w rozmowie o zdrowiu psychicznym” – podkreśla Lubieniecki.
Metodologia:
Analizę przeprowadzono na podstawie przekazów w polskiej prasie, radiu, telewizji, portalach internetowych i social mediach oraz w zagranicznych portalach internetowych w dniach 2-6 października 2025 roku.
Zdjęcie główne: instagram.com/iga.swiatek
