Komisja Europejska chce skuteczniej walczyć z podróbkami

19 marca 2024 roku Komisja Europejska przyjęła zalecenia mające na celu usprawnienie walki z podrabianymi produktami oraz poprawę egzekwowania praw własności intelektualnej. Zasady mają dotyczyć zarówno sprzedaży w internecie, jak i poza nim – podkreśla KE.

Fałszowanie produktów wykracza poza towary luksusowe i dotyczy już różnych obszarów, począwszy od towarów codziennego użytku, takich jak żywność, kosmetyki, tekstylia, przez leki, po części wykorzystywane w przemyśle, np. części zamienne do turbin wiatrowych, pociągów i samolotów – podkreśla instytucja.

KE w komunikacie zamieszczonym na stronie biura prasowego zwraca uwagę, że w 2019 roku podrobione produkty stanowiły prawie 6 proc. całego importu do UE i osiągnęły wartość 119 mld euro. Spowodowało to szacunkową utratę 670 tys. bezpośrednich miejsc pracy i 15 mld euro utraconych dochodów podatkowych. Jak czytamy, prawa własności intelektualnej odgrywają istotną rolę w gospodarce UE, a działalność związana z własnością intelektualną stanowi prawie 50 proc. PKB UE i zapewnia blisko 40 proc. zatrudnienia.

Kilka dni wcześniej, 14 marca 2024 roku, Komisja Europejska wszczęła postępowanie w sprawie chińskiej platformy Alibaba, właściciela sklepu internetowego AliExpress. Powodem była przede wszystkim rzekoma sprzedaż podrabianych leków oraz nieskutecznych suplementów diety, a na celowniku europejskiego organu znalazła się też kwestia potencjalnej dystrybucji treści pornograficznych. Decyzja ta wynika z uprawnień przyznanych KE na mocy ustawy o usługach cyfrowych (DSA).

Kolejne działania KE mają przyspieszyć walkę z podróbkami i sprawić, że będzie ona skuteczniejsza. W tym celu wykorzystane zostaną najnowsze technologie.

Komisja zamierza m.in. uruchomić portal egzekwowania praw własności intelektualnej udostępniony przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Ma też usprawnić wymianę informacji w postępowaniach sądowych oraz zapewnić odpowiednie odszkodowania za szkody, w tym te materialne i moralne.

Co więcej, procedury działania mają zostać dostosowane do aktualnych technik stosowanych przez oszustów, takich jak np. tworzenie lustrzanych stron internetowych. KE zapowiada też promowanie stosowania alternatywnych metod rozstrzygania sporów dotyczących własności intelektualnej, oferując opłacalną i skuteczną opcję, szczególnie w przypadku sporów transgranicznych i tych dotyczących MŚP.

Wśród zapowiadanych działań wymieniono także ponowną ocenę i potencjalne zwiększenie maksymalnych sankcji za poważne przestępstwa związane z własnością intelektualną.

Co więcej, KE zamierza wzmocnić organy nadzoru rynku, by skutecznie wykrywać praktyki fałszowania produktów i je zwalczać.

Opracowane mają też zostać praktyki mające na celu szybsze, tańsze i bardziej ekologiczne przechowywanie i utylizację podróbek – zapowiada KE.

Komisja zapowiada wykorzystanie sztucznej inteligencji czy blockchainu do śledzenia łańcucha dostaw i wykrywania towarów podrabianych i pirackich. Co więcej, tematyka własności intelektualnej ma zostać włączona do krajowych programów szkoleń i edukacji, zwłaszcza w przypadku studiów związanych z egzekwowaniem prawa i biznesem.