Obowiązkowy raport CSR? Polskie firmy nie są na niego gotowe
Już za 2 lata może wejść w życie obowiązek dorocznego raportowania przez firmy m.in. kwestii społecznych, środowiskowych i pracowniczych. Tymczasem polskie przedsiębiorstwa są dopiero na początku drogi do zrównoważonego rozwoju. Z „Audytu CSR polskich przedsiębiorstw” – badania przeprowadzonego na zlecenie JBcomm - wynika, że brakuje wiedzy, specjalistów, strategicznego podejścia oraz pieniędzy.
Trudności nastręcza już samo pojęcie społecznej odpowiedzialności biznesu. Jak wynika z „Audytu CSR polskich przedsiębiorstw”, co 5. osoba decydująca o społecznym zaangażowaniu w dużej firmie (pow. 500 pracowników) nie jest w stanie podać jej definicji. Jeszcze gorzej wypada na tym tle sektor MSP, gdzie aż 39% przedstawicieli przyznało się do nieznajomości tego pojęcia.
„Świadomość CSR wśród polskich firm kuleje” – tłumaczy Joanna Bartnik, dyrektor zarządzająca JBcomm. I podkreśla: „Nieznajomość definicji to zaledwie czubek góry lodowej. Znacznie groźniejsze jest spłycenie postrzegania społecznej odpowiedzialności i sprowadzenie jej do działań charytatywnych”.
A rozbieżności w jego pojmowaniu są duże - firmom zatrudniającym powyżej 500 pracowników działania odpowiedzialnie społecznie kojarzą się najczęściej ze wsparciem społeczności lokalnej oraz rozwojem pracowników, natomiast dla sektora MSP to głównie odpowiedzialne kierowanie firmą i uczciwość w prowadzeniu biznesu. „To paradoks, że małym firmom znacznie bliżej do właściwego rozumienia kwestii CSR niż dużym korporacjom” – dodaje Bartnik.
Zaledwie połowa dużych firm (54 proc.) i co 5. przedsiębiorstwo z sektora MSP (19 proc.) posiada wdrożoną strategię CSR. Pozostałe – nawet jeśli prowadzą działania z zakresu społecznego zaangażowania – robią to doraźnie. Do najczęstszych obszarów CSR, w które angażują się polskie przedsiębiorstwa, należą: aktywności na rzecz społeczności lokalnych (77 proc. dużych firm i 67 proc. MSP), pracowników (odpowiednio: 84 i 85 proc.) oraz środowiska naturalnego (po 77 i 79 proc.). Obydwie grupy jednak robią to z różnych pobudek. O ile przesłankami kierującymi dużymi firmami są: poprawa wizerunku marki (54 proc.) oraz relacji ze społecznością lokalną (50 proc.) a także długoterminowe zyski (34 proc.), to wśród sektora MSP decyduje głównie poczucie odpowiedzialności (36 proc.). Niewiele jednak firm (31 proc. dużych i 16 proc. z sektora MSP) mierzy efekty podjętych przez siebie działań.
Przedsiębiorstwa, bez względu na liczbę pracowników, przed podjęciem jakichkolwiek działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu powstrzymują ograniczenia budżetowe. Na tę przyczynę wskazała blisko połowa badanych (50% spośród dużych firm i 45 proc. z sektora MSP). Drugą w kolejności trudnością, z którą muszą borykać się duże firmy, jest brak wykwalifikowanych pracowników ds. CSR. Natomiast małe i średnie przedsiębiorstwa skarżą się na przeszkody natury formalno-prawnej.
„Wyniki Audytu CSR polskich przedsiębiorstw pokazują, jak długa droga przed firmami do naprawdę zrównoważonego rozwoju” – zauważa Bartnik – „W tym kontekście przyszły obowiązek raportowania może stać się katalizatorem pozytywnych zmian i zaczątkiem naprawdę strategicznego podejścia do społecznej odpowiedzialności”.
Przepisy nowej unijnej dyrektywy dotyczącej obowiązku ujawniania danych pozafinansowych mają wejść w życie od 2017 r. Będą dotyczyć kwestii środowiskowych, społecznych, związanych z zatrudnieniem i prawami człowieka oraz standardami przeciwdziałania korupcji, a także polityki zarządzania różnorodnością. Obejmą spółki i grupy kapitałowe powyżej 500 pracowników, w tym przede wszystkim te o ważnej roli społecznej.
Z badania przeprowadzonego na zlecenie JBcomm wynika, że o nowym obowiązku słyszała zaledwie połowa (54 proc.) przedstawicieli dużych firm. Obecnie tylko co 5. (18 proc.) przedsiębiorstwo zatrudniające powyżej 500 osób przygotowuje raport CSR na podstawie jakiegokolwiek spośród powszechnie przyjętych standardów. Kolejne 25% zamierza taki raport wprowadzić w przyszłości.
Badanie „Audyt CSR polskich przedsiębiorstw” zostało przeprowadzone w okresie październik – listopad 2014 r. przez Fast Solutions na zlecenie JBcomm w ramach realizowanego przez agencję projektu unijnego pn. „JBcomm - komunikacja odpowiedzialna społecznie”. Badanie objęło 300 firm, w tym 100 z sektora MSP oraz 200 z sektora dużych przedsiębiorstw.
Sprawdź kurs internetowy Akademii PRoto: CSR - społeczna odpowiedzialność biznesu