Zaledwie 47 proc. Polaków deklaruje, że wie, jak będzie działał system kaucyjny, a kolejne 25 proc. słyszało o tym rozwiązaniu, ale nie zna szczegółów – wynika z badania IBRIS przeprowadzonego na zlecenie agencji Clear Communication Group. Analiza pokazuje, że Polacy nie mają wystarczającej wiedzy na temat działania systemu kaucyjnego, który ma ruszyć już od 1 października 2025 roku.
System kaucyjny, który wkrótce zacznie obowiązywać w Polsce, w pierwszym etapie obejmie butelki plastikowe do trzech litrów oraz puszki metalowe do jednego litra. Od 1 stycznia 2026 roku ma rozszerzyć się także na szklane butelki wielokrotnego użytku o pojemności do półtora litra. Przy zakupie napojów do ceny produktu będzie doliczana kaucja, którą konsument odzyska po zwrocie pustego opakowania w sklepie. Jak podają twórcy badania, system ten ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki i recyklingu oraz ograniczyć liczbę odpadów opakowaniowych w przestrzeni publicznej.
Okazuje się jednak, że zaledwie na kilka dni przed startem programu duża część Polaków nadal nie ma wystarczającej wiedzy na jego temat. 28 proc. respondentów przyznaje, że nigdy wcześniej nie zetknęło się z tym tematem. Brak odpowiedniej wiedzy dotyczy w szczególności najmłodszych – w grupie 18-29 lat niemal co drugi badany wskazuje, że nigdy nie słyszał o systemie kaucyjnym, a jedynie 28 proc. rozumie jego zasady. Największą świadomość założeń programu mają osoby w wieku 30-39 lat (57 proc.) oraz powyżej 70. roku życia (59 proc.).
Brak odpowiedniej wiedzy może wynikać z nieskutecznej komunikacji. Polacy oczekiwaliby, że informacje o starcie programu będą dostępne bezpośrednio w sklepach. 37 proc. ankietowanych liczyłoby na widoczne oznaczenia i plakaty w tych miejscach, a co piąty badany chciałby pomocy ze strony obsługi. Co trzeci Polak miałby nadzieję, że tego typu wiadomości będą przekazywane przez media, w tym telewizję, radio czy portale internetowe. Zaledwie 5 proc. respondentów jako potencjalne źródło wiedzy na temat programu wskazało Ministerstwo Klimatu i Środowiska. W roli edukatorów badani nie widzą natomiast influencerów i celebrytów.
Badanym zależy na wcześniejszym rozpoczęciu działań informacyjnych. 4 na 10 respondentów twierdzi, że kampania powinna była ruszyć na kilka miesięcy przed startem działania systemu kaucyjnego. Co drugi wskazuje, że komunikacja powinna potrwać przynajmniej kilka tygodni przed 1 października. Zaledwie 4 proc. ankietowanych uważa, że wystarczą działania ograniczone do ostatnich dni września. Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogólnopolską kampanię na temat systemu kaucyjnego rozpoczęło 1 września tego roku.
Okazuje się, że dla Polaków największe znaczenie mają informacje, jakie butelki i puszki obejmuje kaucja i gdzie je oddać (37 proc.). Dla badanych istotny jest także przebieg zwrotu oraz kwestie dotyczące jego wygody (29 proc.). Dopiero na trzecim miejscu znajdują się kwestie finansowe (10 proc.). (ao)
O badaniu:
Badanie zostało przeprowadzone przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych (IBRiS) metodą CAWI w dniach 12-13 września br. na ogólnopolskiej próbie 1001 dorosłych Polaków. Zleceniodawcą była agencja PR Clear Communication Group


