16 proc. osób decyduje się na ujawnienie swojej neuroatypowości podczas rozmowy z rekruterem – pokazuje raport Pracuj.pl „Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców”. Firma w badaniu zwraca uwagę na trudności i wyzwania, z jakimi muszą mierzyć się osoby m.in. z ADHD czy w spektrum autyzmu, poszukując pracy.
Jak podkreśla Pracuj.pl, rekrutacja bywa wyzwaniem nawet dla osób, które doskonale odnajdują się w dynamicznych i pełnych bodźców środowiskach. Dla neuroatypowych kandydatów doświadczenie to jest jeszcze trudniejsze. Okazuje się bowiem, że stresujący jest już sam fakt ujawnienia swojej neuroatypowości podczas rozmowy rekrutacyjnej. Aż 84 proc. osób deklaruje, że ukrywa tę informację przed rekruterem. 28 proc. respondentów wierzy, że ujawnienie faktu swojej neuroatypowości byłoby bardzo złym pomysłem.
Mimo że temat neuroróżnorodności coraz częściej pojawia się w debacie publicznej, a świadomość społeczna rośnie, wielu neuroatypowych kandydatów wciąż napotyka wiele barier. Z badania wynika, że aż 77 proc. neuroatypowych osób aktywnie poszukuje pracy lub planuje jej zmianę. Jest to więc wyjątkowo aktywna zawodowo grupa. Niestety, jak wspomina Pracuj.pl, rynek pracy nie zawsze potrafi dostrzec potencjał takich osób i odpowiedzieć na ich potrzeby w komfortowy i bezpieczny sposób. 32 proc. neuroatypowych kandydatów deklaruje, że brak ofert dostosowanych do ich potrzeb zniechęca ich do aplikowania.
Neuroróżnorodność pozostaje „niewidzialna”, a na pewno niezauważona przez wielu pracodawców ze względu na brak otwartości po stronie organizacji. Kandydaci nie ujawniają swoich potrzeb, bo nie mają pewności, że spotkają się ze zrozumieniem, a rekruterzy bez tej wiedzy projektują procesy w sposób, który odpowiada standardom większości. Tym samym nieświadomie pomijają wyzwania osób neuroatypowych, tracąc dostęp do wartościowych kandydatów, którzy mogliby wnieść do firmy unikalne kompetencje i perspektywy – wspomina Pracuj.pl.
>>> Szukasz pracy? Zobacz najnowsze ogłoszenia na PRoto.pl!
Badanie pokazuje, że neuroatypowi kandydaci nie tylko aktywnie poszukują pracy, ale także częściej zmieniają zatrudnienie niż osoby neuronormatywne. Z raportu wynika, że aż 51 proc. osób neuroatypowych zmieniło pracę w ciągu ostatnich dwóch lat. Dla porównania, wśród osób neuronormatywnych taki krok podjęło 30 proc. respondentów. Zjawisko to jest nie tylko kwestią indywidualnych wyborów, lecz także zasygnalizowaniem problemu z dostosowaniem środowisk zawodowych do potrzeb osób neuroatypowych.
Jak zauważa Pracuj.pl, sam proces rekrutacyjny dla osób neuroatypowych często oznacza nadmiar bodźców, stres i brak komfortu. Wiele zależy jednak od jego przebiegu i rodzaju zadań stawianych przed kandydatami. Badanie pokazuje, że 55 proc. neuroatypowych kandydatów za najbardziej stresującą formę oceny uznaje assessment center. Negatywnie oceniane są także zadania rozwiązywane na miejscu u pracodawcy oraz te realizowane pod presją czasu. Poziom stresu w takich sytuacjach jest wysoki nawet u neuronormatywnych osób (54 proc.), co pokazuje, że problem ten dotyczy szerszej grupy kandydatów.
W raporcie przyjrzano się również kwestii preferowanych form kontaktu i oczekiwań wobec komunikacji w procesie rekrutacyjnym. Dla osób neuroatypowych to styl i tempo komunikacji często decydują o tym, czy doświadczenie rekrutacyjne będzie wspierające, czy przeciwnie – stresujące i wykluczające. Aż 43 proc. badanych neuroatypowych kandydatów preferuje kontakt mailowy na wczesnym etapie rekrutacji. Kolejne 33 proc. preferuje tę formę także do umawiania spotkań. W przypadku rozmów kwalifikacyjnych i negocjacji warunków zatrudnienia ponad połowa neuroatypowych respondentów woli spotkanie na żywo.
Kluczowa okazuje się także responsywność. 53 proc. neuroatypowych kandydatów oczekuje odpowiedzi na aplikację maksymalnie w ciągu tygodnia. Dla osób z ADHD ten odsetek wynosi aż 58 proc, a wśród osób w spektrum autyzmu – 56 proc. Pracuj.pl zwraca uwagę na fakt, że szybka, przewidywalna informacja zwrotna pozwala ograniczyć stres i daje poczucie kontroli nad sytuacją. Są to elementy szczególnie istotne dla kandydatów wrażliwych na przebodźcowanie.
>>> Szukasz pracownika? Dodaj ogłoszenie na PRoto.pl!
Firmy mogą znacząco poprawić doświadczenia kandydatów neuroatypowych tylko za pomocą kilku prostych działań. Wystarczy, że umożliwią one wybór formy kontaktu, zaczną unikać zaskakujących i dynamicznych rozmów telefonicznych, a także zadbają o terminowość odpowiedzi i udzielenie jej w jak najkrótszym czasie. Według Pracuj.pl zmiany te nie są ani kosztowne, ani trudne, a mogą przynieść duże korzyści – zarówno neuroatypowym kandydatom, jak i pracodawcom. (ao)
O badaniu:
Raport „Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” został przygotowany przez serwis Pracuj.pl. Dane ilościowe przedstawione w raporcie pozyskane zostały za pomocą badania opinii, przeprowadzonego przez ARC Rynek i Opinia w styczniu 2025 roku wśród 723 pracujących Polaków w narzędziu Epanel.pl (w tym 217 osób deklarujących diagnozę otrzymaną od specjalisty w kierunku ADHD, spektrum autyzmu, zaburzeń uczenia się lub więcej niż jednego z tych obszarów)
