Współczesne środowisko pracy stawia przed nami coraz więcej wyzwań. Wielość cyfrowych interakcji oraz natłok informacji mogą prowadzić do przebodźcowania nie tylko wśród osób neuroatypowych, choć wśród nich problem istotnie występuje częściej. Stan ten negatywnie wpływa na koncentrację i dobrostan pracowników, a regularne przebodźcowanie może prowadzić do wypalenia zawodowego oraz negatywnie odbijać się na zdrowiu psychicznym. Temu zagadnieniu postanowił przyjrzeć się portal Pracuj.pl. Najnowszy raport z badania „Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” nie tylko pokazuje skalę problemu, lecz także zawiera wskazówki ekspertów, w jaki sposób firmy mogą mu przeciwdziałać.
Badanie w liczbach:
- 65 proc. neuroatypowych i 51 proc. neuronormatywnych pracowników cierpi z powodu wypalenia zawodowego.
- 2 na 3 osoby neuroatypowe doświadczają hiperfokusu, czyli nadmiernego skupienia na jednym zadaniu.
- 62 proc. neuroatypowych pracowników przyznaje się do pracoholizmu.
- Jedynie 49 proc. neuroatypowych pracowników ocenia swoje miejsce pracy jako dobrze dopasowane do swoich potrzeb.
>>> Szukasz pracy? Zobacz najnowsze ogłoszenia na PRoto.pl!
Wypalenie, pracoholizm, prokrastynacja – problemy neuroatypowych osób
Jak potwierdzają dane z raportu Pracuj.pl, osoby neuroatypowe są szczególnie narażone na negatywne skutki przebodźcowania. Aż 2/3 z nich doświadcza hiperfokusu – czyli nadmiernego skupienia na jednym zadaniu – co może prowadzić do zaniedbywania innych obowiązków, a w konsekwencji – frustracji. Ponadto badanie ujawnia szereg innych niepokojących wniosków na temat osób neuroatypowych w środowisku pracy: nawet 65 proc. pracowników doświadcza wypalenia zawodowego, 62 proc. skarży się na pracoholizm, a 59 proc. prokrastynuje. Dla porównania, w grupie neuronormatywnej odsetki te wynoszą odpowiednio: 51 proc., 43 proc. i 41 proc. Okazuje się, że pracownicy neuroatypowi mają również większe trudności z planowaniem i ustalaniem priorytetów oraz częściej zapominają o obowiązkach.
Źródło: Raport Pracuj.pl
Natłok bodźców w pracy wyzwaniem dla wszystkich pracowników
Badanie ujawnia, że choć istotnie problemy związane z przebodźcowaniem częściej dotykają osoby neuroatypowe, to w rzeczywistości dotyczą one nas wszystkich. Zarówno w biurach, jak i w przypadku pracy zdalnej pracownicy są otoczeni licznymi bodźcami, które utrudniają skupienie. Z raportu wynika, że 43 proc. osób neuroatypowych i 42 proc. neuronormatywnych potrzebuje ciszy, by efektywnie pracować.
„Powszechność cyfrowych narzędzi, ciągłe powiadomienia, szum informacyjny, a także niewłaściwie zaaranżowane przestrzenie biurowe czy wyzwania związane z domowym środowiskiem pracy zdalnej – to wszystko składa się na mieszankę bodźców, która obciąża nasz układ nerwowy” – zwraca uwagę Konstancja Zyzik, ekspertka ds. rekrutacji i rozwoju talentów w Pracuj.pl. Ponadto – jak dodaje specjalistka – zdolność do głębokiej koncentracji z roku na rok maleje, a wszystko to stanowi wyraźny sygnał, że „przebodźcowanie stało się powszechnym wyzwaniem”.
Czy firmy uwzględniają potrzeby neuroatypowych pracowników?
Z przeprowadzonych badań wynika, że jedynie 49 proc. neuroatypowych pracowników ocenia swoje miejsce pracy jako dobrze dopasowane do swoich potrzeb. 38 proc. ankietowanych uważa natomiast, że firma nie oferuje żadnych rozwiązań, które byłyby do nich skierowane. Jak podkreślają twórcy raportu, firmy muszą zrozumieć, że „identyczne biurko dla każdego” to w rzeczywistości fikcja, a ignorowanie potrzeb pracowników neuroatypowych prowadzi do wykluczenia i straty cennego potencjału. Pracodawcy powinni zatem wdrażać konkretne rozwiązania, które redukują natłok bodźców i wspierają różnorodne potrzeby pracowników.
Jak pracodawcy mogą pomóc?
Jak zwracają uwagę eksperci Pracuj.pl, pracodawcy mają realny wpływ na redukcję przebodźcowania w miejscu pracy oraz wspieranie dobrostanu swoich zespołów. „Nie chodzi tylko o zapewnienie podstawowych narzędzi, ale o stworzenie kultury, która promuje elastyczność, zrozumienie i proaktywne reagowanie na sygnały o przeciążeniu” – zaznacza Anna Zimnicka, menedżerka ds. projektów marketingowych B2B w Pracuj.pl. Ekspertka rekomenduje m.in. następujące rozwiązania:
- wprowadzenie cichych stref,
- promowanie higieny pracy zdalnej,
- inwestycja w szkolenia podnoszące świadomość na temat neuroróżnorodności,
- szczery dialog z pracownikami o ich potrzebach.
>>> Szukasz pracownika? Dodaj ogłoszenie na PRoto.pl!
Dane z badania Pracuj.pl jednoznacznie wskazują, że przebodźcowanie oraz jego konsekwencje – takie jak wypalenie zawodowe czy trudności z koncentracją – stanowią powszechne wyzwanie we współczesnym środowisku pracy. Dotyczy to nie tylko osób neuroatypowych, lecz także coraz częściej wszystkich pracowników. Jak podkreślają eksperci, skuteczne zarządzanie tym zjawiskiem wymaga od pracodawców proaktywnego podejścia. Ich zdaniem firmy powinny inwestować w adaptacyjne środowiska pracy, elastyczne modele zatrudnienia oraz szkolenia podnoszące świadomość na temat różnorodnych potrzeb pracowników.
Jak tłumaczą twórcy raportu, skupienie się na różnorodnych potrzebach pracowników tego to nie tylko kwestia etyki czy spełniania wymogów społecznych, lecz także strategiczna decyzja biznesowa. Inwestycja w dobrostan wszystkich pracowników przekłada się bowiem na realną przewagę konkurencyjną i długoterminowy sukces firmy. „Tworzenie inkluzywnego i wspierającego środowiska pracy pozwala bowiem na zatrzymanie cennego talentu, zwiększenie innowacyjności dzięki różnorodności perspektyw, podniesienie ogólnej produktywności i budowanie silnej, odpornej kultury organizacyjnej” – wyjaśniają eksperci. (kn)
O badaniu
Badanie zostało przeprowadzone na zlecenie serwisu Pracuj.pl. Dane ilościowe przedstawione w raporcie pozyskane zostały za pomocą badania opinii przeprowadzonego przez ARC Rynek i Opinia w styczniu 2025 roku wśród 723 pracujących Polaków – w tym 217 osób deklarujących diagnozę otrzymaną od specjalisty w kierunku ADHD, spektrum autyzmu, zaburzeń uczenia się lub więcej niż jednego z tych obszarów
